Lễ Thất tịch 2022 là ngày nào dương lịch?

Ngày 7 tháng 7 âm lịch là ngày lễ Thất tịch, còn gọi là ngày “ông Ngâu bà Ngâu” hay ngày Ngưu lang Chức nữ gặp nhau. Thất tịch năm 2022 sẽ rơi vào thứ Năm, ngày 4/8 dương lịch.

Tại sao lại gọi là ngày thất tịch?

Thất là “七 – bảy”, tịch là “夕 – chiều tối”. Vậy Thất Tịch có nghĩa là Chiều Tối Ngày Mồng 7 Âm Lịch. Lễ thất tịch hay còn gọi là lễ Khất Xảo diễn ra vào ngày 7 tháng 7 âm lịch hàng năm. Lễ Thất tịch là sự kiện truyền thống và được cho là xuất hiện từ thời Hán, khoảng từ thế kỷ thứ 3 trước Công nguyên đến đầu thế kỷ 3 Công nguyên. Ngày Thất tịch gắn với câu chuyện tình đẫm nước mắt của Ngưu lang Chức nữ nên còn được gọi là ngày Valentine phương Đông.

Truyền thuyết kể rằng, Ngưu Lang là chàng trai hiền lành, chăm chỉ. Cha mẹ mất sớm, Ngưu Lang sống chung với anh và chị dâu nhưng lúc nào cũng bị ngược đãi. Ngưu Lang bị đuổi ra sống riêng, cùng bầu bạn với một con trâu già.

Chức Nữ (织女 – nghĩa lã cô gái dệt vải) là một vị tiên trên trời – cô em út xinh đẹp nhất trong 7 nàng tiên con của Ngọc Hoàng và Vương mẫu nương nương. Ngày nọ, Chức Nữ cùng các chị của mình xuống nhân gian chơi, tắm rửa, nô đùa ở một dòng sông. Trâu già đã bày kế giúp Ngưu Lang và Chức Nữ quen nhau. Từ đó, hai người yêu thương nhau và kết duyên vợ chồng. Cả hai sống với nhau rất hạnh phúc và có hai người con, một trai, một gái. Lúc trâu già sắp chết có dặn Ngưu Lang hãy giữ lại bộ da của mình, hãy sử dụng nó khi có chuyện nguy cấp. Vợ chồng Ngưu Lang nghe lời trâu căn dặn. Khi trâu chết, nén đau thương lột da trâu và chôn xác nó trên sườn núi.

Hạnh phúc kéo dài không bao lâu, Ngọc Hoàng và Vương mẫu nương nương phát hiện được việc Chức Nữ lén lút kết hôn với người phàm, đã vô cùng tức giận, liền phái các tiên nữ xuống nhân gian bắt Chức Nữ về. Về nhà, không thấy vợ đâu, Ngưu Lang vội vàng tìm kiếm, khoác áo da trâu gánh hai con đuổi theo. Thấy Ngưu Lang sắp đuổi tới, Vương mẫu nương nương đã lấy trâm cài vạch một đường xuống sông Ngân – con sông vốn dĩ nước trong veo đã trở nên đục ngầu, sâu không thấy đáy. Ngưu Lang không thể nào vượt qua, chỉ biết ôm con khóc, cách con sông mà ngóng trông vợ. Chức Nữ cũng vô cùng đau khổ, mỗi ngày đều nhìn về phía sông Ngân mà khóc.

Ngọc Hoàng và Vương mẫu nương nương vô cùng cảm động trước tình cảm của họ. Khi biết là không thể nào chia cắt được tình cảm này nên đã đồng ý cho gia đình Ngưu Lang đoàn tụ vào ngày Thất Tịch mùng 7 tháng 7 âm lịch hàng năm. Tương truyền, vào ngày này hằng năm, đàn chim Hỉ Thước sẽ bay lên trời, tạo thành một cây cầu kết nối giữa nhân gian và thiên đình để Ngưu Lang và các con được đoàn tụ với Chức Nữ. Đây là ngày hạnh phúc nhất của gia đình trong một năm, nên về sau ngày 7 tháng 7 âm lịch trở thành ngày lễ tình nhân dành cho các cặp đôi.

Nhiều bạn trẻ thường ăn chè đậu đỏ trong ngày Thất tịch

Ngày lễ Thất tịch đã tồn tại trong văn hóa người Việt Nam từ khá lâu. Trong ngày này nhiều người đã kiêng kỵ cưới hỏi vì sợ gặp phải những điều không may mắn như Ngưu Lang và Chức Nữ. Thay vào đó người ta thường đi chùa cầu duyên để cầu mong những điều tốt đẹp, sự bình an và gặp thuận lợi trong con đường tình duyên.

Đây là tục của Trung Quốc nhưng gần đây phổ biến rộng rãi ở nhiều nước châu Á nhờ mạng xã hội. Việc ăn chè đậu đỏ vào ngày lễ Thất tịch tượng trưng cho đường nhân duyên thuận lợi, may mắn. Nhiều người quan niệm, các đôi đang yêu nhau nếu cùng ăn chè đậu đỏ vào ngày lễ Thất tịch thì tình yêu sẽ vững bền, tươi đẹp.

Có nhiều hình thức tổ chức lễ hội trong dịp Thất tịch tại Trung Quốc. Tuy nhiên, phong tục phổ biến nhất vào dịp này là: Vào đêm mồng 7.7 âm lịch, những người phụ nữ cầu nguyện để có được đôi bàn tay khéo léo. Trong ngày này, các cô gái trẻ trưng bày các vật dụng nghệ thuật tự tạo để cầu mong lấy được ông chồng tốt.

Ngày lễ Thất tịch tại Nhật Bản được gọi là lễ Tanabata. Vào ngày này, người Nhật sẽ viết mong ước của mình vào những mảnh giấy đầy màu sắc Tanzaku rồi treo lên cành trúc trước cửa nhà để cầu mong may mắn, vụ mùa bội thu và sự thịnh vượng. Các bạn trẻ cũng tới các đền thờ trong ngày lễ Tanabata để cầu nguyện, mong tìm được ý trung nhân.

Ăn gì trong ngày lễ Thất Tịch Trung Quốc

Sủi cảo

Khi xưa có tập tục Khất Xảo (cầu xin tay chân nhanh nhẹn, nâng cao kỹ xảo thêu thùa) rất thú vị: bảy cô gái tập trung lại góp nguyên liệu cùng làm sủi cảo, mang 1 đồng tiền, 1 cây kim, 1 quả táo đó gói trong sủi cảo, sau khi Khất Xảo xong, các cô gái cùng nhau ăn sủi cảo, tương truyền rằng ăn phải đồng tiền thì có phúc, ăn phải kim thì tay chân nhanh nhẹn, ăn phải táo đỏ thì kết hôn sớm.

Xảo quả

Dùng bột mì tạo hình thành nhiều  vật nhỏ xinh xắn, rồi chiên với dầu gọi là “Xảo quả”. Tối Thất Tịch bày lên mâm cúng cùng với đài sen tươi, củ sen trắng, củ ấu đỏ, … … Xảo Quả nổi tiếng nhất trong các món ăn ngày Thất Tịch, nguyên liệu chính gồm: dầu, bột mì, đường, mật ong.
 

Xảo Tô – Các loại bánh ngọt nhỏ

Hiện nay còn rất nhiều tiệm bán bánh ngọt dân gian thích làm các loại bánh ngọt nhỏ hình Chức Nữ, gọi là Xảo Nhân (người nhỏ nhắn thông minh lanh lợi), Xảo Tô (bánh ngọt nhỏ xinh xắn), khi bán cho người mua còn gọi là Tống Xảo Nhân (tặng người nhanh nhẹn), hoặc người lớn tuổi trong dịp này thường tặng cho các cô gái nhỏ Xảo Tô, ý cầu chúc người ăn bánh sẽ trở nên tay chân nhanh nhẹn thông minh.

Trái cây

Trong ngày Thất Tịch đặt biệt này, tất nhiên là không thể thiếu trái cây. Trái cây đêm Thất Tịch cũng có nhiều biến hóa khác nhau, có người thích điêu khắc trái cây thành nhiều hình thù chim chóc khác nhau.

Gà

Nhằm thể hiện nguyện vọng mong Ngưu Lang Chức Nữ hàng ngày có thể sống cuộc sống gia đình hạnh phúc, ở khu vực Chiết Giang Kim Hoa, ngày 7 tháng 7, nhà nào cũng phải giết 1 con gà, do đêm này Ngưu Lang Chức Nữ gặp nhau, nếu gà trống không gáy thì hai người có thể vĩnh viễn ở bên nhau.

Ngũ Tử

Trong đêm Thất Tịch “Cúng Chức Nữ” trở thành đại sự của các cô gái trẻ. Vật cúng bái gồm: Trà, rượu, trái cây tươi, càng không thể thiếu ngũ tử (Nhãn nhục, táo đỏ, quả phỉ, đậu phộng, hạt dưa). Sau khi châm hương cầu khấn thì các vật cúng bái này cũng trở thành món ăn khuya của các cô gái.

Giá

Trước khi ngày lễ Thất Tịch đến, các cô gái sẽ cho đậu xanh vào hộp ngâm nước, để cho đậu lên mầm đến khoảng hơn 5cm thì mang ra cúng, mang ý nghĩa “Rau bái thần”.