Chiều 16/3, Ngân hàng trung ương Hàn Quốc (BOK) đã mở cuộc họp bất thường của Ủy ban chính sách tiền tệ, quyết định cắt giảm 0,5% lãi suất cơ bản, từ mức 1,25% xuống 0,75%/năm. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, lãi suất cơ bản của Hàn Quốc xuống dưới 1%. Từ trước tới nay, mới có hai lần BOK mở cuộc họp bất thường của Ủy ban chính sách tiền tệ và quyết định cắt giảm lãi suất, lần đầu vào tháng 9 năm 2001 ngay sau vụ khủng bố 11/9, và lần thứ hai vào thời điểm xảy ra cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu tháng 10 năm 2008.

Giải thích của Ủy ban chính sách tiền tệ

Trong biên bản quyết định công bố cùng ngày, Ủy ban chính sách tiền tệ của BOK chỉ ra rằng sau khi Ủy ban này công bố phương hướng chính sách tiền tệ ngày 27/2, dịch corona-19 đã lây lan rộng trên phạm vi toàn thế giới, dẫn tới lo ngại về sự đình trệ nghiêm trọng của nền kinh tế toàn cầu. Kết quả là thị trường chứng khoán trong và ngoài nước rơi vào bất ổn, giá cổ phiếu, tỷ giá hối đoái biến động mạnh, giá dầu quốc tế cũng giảm sâu. Do vậy, Ủy ban nhận định cần mở rộng mức độ nới lỏng chính sách tiền tệ, giảm nhẹ biến động, giảm thiểu tác động tiêu cực tới tăng trưởng kinh tế và vật giá, nên đã quyết định cắt giảm lãi suất. Ngoài ra, Ủy ban đánh giá các điều kiện kinh tế, tài chính trong và ngoài nước đang hết sức bất ổn. Trong thời gian tới, BOK sẽ tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ theo hướng nới lỏng, hạn chế các yếu tố rủi ro có thể kéo kinh tế vĩ mô đi xuống, và giảm nhẹ biến động thị trường tài chính.

Trong buổi họp báo sau cuộc họp của Ủy ban chính sách tiền tệ, Thống đốc BOK Lee Joo-yeol giải thích tốc độ và phạm vi lây lan của dịch corona-19 đang ngày càng nhanh và rộng hơn, dự báo ảnh hưởng sẽ còn kéo dài. Đặc biệt, BOK nhận định cần cắt giảm mạnh lãi suất để các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, doanh nghiệp vừa và nhỏ có đủ khả năng trả lãi. Ngoài ra, việc Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) cắt giảm lãi suất cơ bản về gần mức 0% đã giúp BOK có đủ tiềm lực chính sách để đối phó tích cực, không phải lo ngại về chênh lệch lãi suất quá lớn với Mỹ.

Bối cảnh và triển vọng

Ban đầu, BOK dự kiến mở cuộc họp bất thường của Ủy ban chính sách tiền tệ trong hai ngày 17 và 18/3 để ra quyết định hạ lãi suất. Tuy nhiên, vào ngày 15/3, Mỹ đã thực hiện đợt cắt giảm lãi suất lần thứ hai. Sau hai lần cắt giảm, lãi suất của Mỹ hạ tổng cộng 1,5%, khiến BOK phải thực thi biện pháp đối phó khẩn cấp. Bên cạnh hạ lãi suất, Cục dự trữ liên bang Mỹ còn cam kết mua vào 700 tỷ USD trái phiếu, nới lỏng định lượng quy mô lớn, cho thấy cơ quan này nhận định hình hình tài chính, tiền tệ đang hết sức nguy cấp.

Hiện tại, dịch corona-19 đã vượt ra ngoài phạm vi Trung Quốc, châu Á, lây lan nhanh chóng tại châu Âu, Mỹ, Trung Đông. Dịch bệnh cũng đang hoành hành tại châu Phi, Trung Nam Mỹ, châu Đại Dương, bước sang giai đoạn đại dịch toàn cầu. Do đó, nhiều nước lớn trên thế giới đã “đóng cửa” với bên ngoài, hạn chế người dân di chuyển. Thị trường tài chính toàn cầu rơi vào bất ổn, nền kinh tế thực bị dồn vào tình thế hết sức nguy cấp. Dự báo ảnh hưởng của đại dịch corona-19 sẽ vượt xa các dịch bệnh khác trong quá khứ, lớn hơn nhiều so với ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tiền tệ châu Á 1997 và khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008. Chính vì vậy, Mỹ đã nhanh chóng đưa ra chính sách tiền tệ quyết liệt và mạnh tay như trên.

Đầu tháng 2 vừa qua, Ngân hàng trung ương Hàn Quốc đã đóng băng lãi suất cơ bản. Tuy nhiên, sau nước đi “siêu quyết liệt” của Cục dự trữ liên bang Mỹ, BOK đã quyết định cắt giảm sâu 0,5% lãi suất cơ bản thay vì 0,25% như thông thường. Việc BOK chậm ra quyết định giảm lãi suất là do lo ngại các nhà đầu tư nước ngoài rút vốn ồ ạt khỏi Hàn Quốc, cân nhắc tới việc cần đảm bảo đủ tiềm lực chính sách tiền tệ bổ sung. Song song với việc Quốc hội thông qua dự thảo ngân sách bổ sung, quyết định hạ lãi suất của Ngân hàng trung ương được kỳ vọng sẽ xoa dịu tâm lý bất an trên thị trường tài chính, giảm nhẹ cú sốc từ đại dịch corona-19 tới nền kinh tế thực. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ biện pháp này có đủ để ổn định thị trường hay không. Một số ý kiến cho rằng BOK sẽ hạ tiếp lãi suất trong thời gian tới, nhưng khả năng này là không lớn, bởi Ngân hàng trung ương lo ngại nếu giảm thêm lãi suất sẽ có thể kích thích xu hướng tăng nợ hộ gia đình và giá nhà.